Het geheugen van Brabant

Een podcast van het Brabants Historisch Informatie Centrum (BHIC)

About the show

Dwaal mee door onze archiefdepots, op zoek naar de mooiste verhalen van vroeger. Ontroerende brieven, unieke geluidsfragmenten en stemmen uit het verleden. Bovendien ontrafelen Marilou en Christian in iedere aflevering stap voor stap het mysterie rond de nooit opgeloste moord op Marietje Kessels in 1900. Een podcast van het BHIC. Meer info: www.bhic.nl/podcast

Episodes

  • 16: Dé Brabantse uitvinding die in iedere huiskamer is terug te vinden

    July 3rd, 2023  |  56 mins 30 secs
    archieven, archives, bhic, brabant, educatie, geschiedenis, historie, history, marietje kessels, moord, noord-brabant, philips, televisie, television, true crime, tv

    Wist jij dat als je televisie kijkt, je eigenlijk naar een Brabantse uitvinding zit te kijken? En dat ook de eerste officiële tv-kijker in onze provincie woonde? In deze podcast onderzoeken we daarom hoe de navelstreng van de televisie verbonden is met Brabant. En niet alleen de geboorte van de tv, maar hoe ook de verdere levensloop van de beeldbuis vele sporen in onze provincie heeft nagelaten. Onze gids in de Brabantse televisiegeschiedenis is Bjorn Bouwens van de podcast ‘Daar bleef je voor thuis’.

  • Tijdreizen met Wim Daniëls deel 2: De geur van Arlenius

    June 19th, 2023  |  33 mins 5 secs
    16th century, aarle-rixtel, archieven, archives, arlenius, bhic, book, books, brabant, florence, geschiedenis, historie, history, italy, noord-brabant, storytelling, wim daniels

    Wat is de aantrekkingskracht van een boek dat 500 jaar geleden werd geschreven? En hoe raakt een Brabants dorp vijf eeuwen later hiervan in de ban? In deel 2 van deze driedelige podcast special van ‘Het geheugen van Brabant’ wandel je met taalkundige Wim Daniëls en reisleider Marilou Nillesen door het centrum van Florence. Samen met een bonte stoet Brabanders stap je het piepkleine antiquariaat van Roberto Cosi binnen. Want dáár zou toch het speciale boek van Arlenius moeten liggen… En je gaat op onderzoek uit, want hoe dicht bij Arlenius kun je komen? Dat hoor je in De geur van Arlenius.

  • Tijdreizen met Wim Daniëls deel 1: In de ban van het boek

    June 5th, 2023  |  31 mins 44 secs
    16th century, aarle-rixtel, archieven, archives, arlenius, bhic, book, books, brabant, florence, geschiedenis, historie, history, italy, noord-brabant, storytelling, wim daniels

    Wat is de aantrekkingskracht van een boek dat 500 jaar geleden werd geschreven? En hoe raakt een Brabants dorp vijf eeuwen later hiervan in de ban? In deel 1 van deze driedelige podcast special van ‘Het geheugen van Brabant’ laat taalkundige Wim Daniëls je kennismaken met zijn bijzondere voorganger: Arnout van Eyndhouts, alias Arlenius. Een gewone Brabantse jongen die in de 16e eeuw furore maakt als één van de belangrijkste boekenkenners in Italië. Je stapt samen met reisleider Marilou Nillesen in de bus naar Florence.

  • "Ik wil heel veel doden"

    May 15th, 2023  |  20 mins 8 secs
    1943, aprilmeistaking, archieven, archives, bhic, brabant, educatie, geschiedenis, historie, history, moord, noord-brabant, staken, stakingen, strike, tweede wereldoorlog, world war ii

    Als ook in Brabant in april/mei 1943 het werk massaal wordt neergelegd, weet de Duitse bezetter aanvankelijk niet hoe te reageren. Maar dan besluit hoogste SS-baas Rauter keihard terug te slaan. “Er moet heel veel bloed vloeien, ik wil heel veel doden”, is zijn gedachtegang. Hoe werd daar in Brabant op gereageerd? Wat was de rol van de boeren tijdens de staking? En hoe liet de Kerk blijken deze staking goed te keuren?

  • 15: “Toen hoorde ik het salvo” – de vergeten April-meistakingen van 1943

    May 1st, 2023  |  1 hr 22 secs
    1943, aprilmeistaking, archief, archieven, archives, bhic, brabant, educatie, geschiedenis, history, noord-brabant, staken, stakingen, strike, true crime, tweede wereldoorlog, world war ii

    In deze podcast gaan we tachtig jaar terug in de tijd, naar april/mei 1943. Naar de grootste openlijke staking uit bezet Europa. Ook in Brabant wordt massaal het werk neergelegd. Historicus Loe de Jong omschrijft het als ‘de heldhaftigste dagen in de geschiedenis van ons volk’ en toch wordt daarover zelden gesproken. En dat terwijl de April-meistakingen van 1943 het keerpunt markeren van de Duitse bezetting. Waarom weten we daar zo weinig van?

  • Waarom sigarenmakers opeens huizen gaan bouwen in Den Bosch (bonus)

    April 17th, 2023  |  7 mins 27 secs
    archief, archieven, archives, bhic, brabant, geschiedenis, history, house, hovel, jos neomagus, krot, krotten, noord-brabant, onderzoek, oss, research, sloppenwijk, slums, wonen, woningnood

    Wie in de vorige eeuw een nieuw huis in Den Bosch betrok, had grote kans dat die was gebouwd door... een sigarenmaker. In deze bonus legt Jos Neomagus uit hoe het kwam dat geschoolde sigarenmakers op de steigers gingen staan. En er is aandacht voor een ongekend grote handtekeningenactie in Oss omdat honderden inwoners met hun handen in het haar zaten: waar laat ik mijn varken in mijn nieuwe huis?

  • 14: Toen was een krot heel gewoon

    April 3rd, 2023  |  49 mins 15 secs
    archieven, archives, bhic, brabant, educatie, geschiedenis, historie, history, hovel, krot, krotten, marietje kessels, moord, noord-brabant, sloppenwijk, slums, true crime

    Een wc delen met 20 huishoudens of met een groot gezin in één kamer wonen. Niet eens zo heel lang geleden wonen veel arbeiders in Brabant in erbarmelijke omstandigheden. In deze podcast nemen we je mee terug naar de vorige eeuw, en gaan we op zoek naar de woonomstandigheden van veel van onze grootouders. We nemen een kijkje in Brabantse steden waar hele wijken bestaan uit krotten of huisjes die onbewoonbaar zijn verklaard.

  • De laatste kus voor Truus (bonus)

    March 20th, 2023  |  14 mins 50 secs
    archief, archieven, archives, bhic, brabant, geschiedenis, history, jan smulders, middelbeers, noord-brabant, onderzoek, tweede wereldoorlog, world war ii

    Wie was Jan Smulders? De naam van zijn vrouw Truus vinden we snel genoeg terug in de geschiedenisboeken, als eerste vrouwelijke burgemeester van Brabant. Maar Truus volgde haar echtgenoot Jan op die in 1945 tijdens een dodenmars in Duitsland is overleden. Wat is zijn verhaal? Wat voor burgemeester was hij en hoe kwam het dat hij nauwelijks overzag welke consequenties zijn keuze zou hebben? In deze bonus gaan we op zoek naar het verhaal achter Jan Smulders. En komen we te weten waarom Truus zijn eerste huwelijksaanzoeken resoluut afwijst, voordat ze uiteindelijk toch ja zegt. Luister naar De laatste kus voor Truus.

  • 13: Help, een vrouw als burgemeester!

    March 6th, 2023  |  57 mins 40 secs
    archieven, archives, bhic, brabant, disaster, educatie, geschiedenis, historie, history, marietje kessels, mayor, moord, noord-brabant, ramp, true crime

    Voor de allereerste vrouwelijke burgemeester van Nederland moeten we terug naar 1946, naar het Brabantse Oost-, West- en Middelbeers. Truus Smulders-Beliën volgt haar echtgenoot op die eerder in een Duits kamp overlijdt. Maar dat betekent niet dat zijn vrouw als vanzelfsprekend in zijn voetsporen treedt, integendeel zelfs. Over deze moeder der Beerzen maar Haags lastpak, de schrik op de weg in haar DAFje, praat Commissaris van de Koning Ina Adema. En deze CdK licht toe hoe het nu zit, met vrouwelijke burgemeesters in Brabant (en héél bijzonder: je hoort de stem van Truus zelf!)

  • BONUS Falende burgemeesters en dwalende dijkgraven? Kees Slager vertelt het ware verhaal over de Watersnoodramp

    February 20th, 2023  |  14 mins 46 secs
    1953, archief, archieven, archives, bhic, brabant, disaster, flood, geschiedenis, history, kees slager, noord-brabant, onderzoek, ramp, research, watersnood, watersnoodramp

    Nee, de Watersnoodramp van 1953 is niet enkel een natuurramp; het is een optelsom van falende bestuurders en achterstallig onderhoud. Decennialang ploegt journalist Kees Slager door allerlei archieven en praat met talloze betrokkenen om de gebeurtenissen van toen te reconstrueren, op zoek naar het ware verhaal.

  • 12: De vergeten ramp: de watersnood in Brabant

    January 30th, 2023  |  55 mins 52 secs
    archieven, archives, bhic, brabant, disaster, educatie, geschiedenis, historie, history, maand van de geschiedenis, marietje kessels, moord, noord-brabant, ramp, true crime

    70 jaar geleden teisterde de Watersnoodramp ons land; een catastrofe waarbij menigeen aan de provincie Zeeland denkt. Maar ook in grote delen van Brabant sloeg het verwoestende water huizen omver en maakten meer dan 200 slachtoffers. In deze podcast hoor je alles over de Brabantse kant van de grootste Nederlandse natuurramp sinds tijden.

  • BONUS Benieuwd naar de Efteling-tentoonstelling? Hier hoor je een sneak preview!

    January 16th, 2023  |  18 mins 44 secs
    brabant, chriet titulaer, cosmo center, cosmo science center, efteling, geschiedenis, history, kleine boodschap, noordbrabants museum, plan, pretpark, ruimtevaart, ruimtevaartpark

    Van 4 maart tot en met 21 mei 2023 is in het Noordbrabants Museum in ’s-Hertogenbosch een uitgebreide tentoonstelling over de Efteling te zien. Ben jij nu al benieuwd? Wij kregen van conservator Joris Westerink alvast een sneak preview! Luister en loop maar alvast mee...

  • Het sprookje van de Efteling dat nooit uitkwam

    January 2nd, 2023  |  59 mins 56 secs
    beekse bergen, brabant, chriet titulaer, cosmo center, cosmo science center, efteling, geschiedenis, history, kleine boodschap, plan, pretpark, ruimtevaart, ruimtevaartpark

    Het was een droom van futuroloog Chriet Titulaer: een ruimtevaartpark. Aanvankelijk gepland bij de Beekse Bergen maar later in de Efteling. Er lagen prachtige tekeningen en grootse plannen maar na tien jaar... mislukte het hele project.

  • BONUS Wat het over je zegt als je moet huilen om Pinokkio

    December 19th, 2022  |  14 mins 25 secs
    ad vingerhoets, cry, december, emoties, geschiedenis, history, huilen, huilprofessor, tears, tranen

    Waarom springen opeens de tranen in je ogen bij een slechte film? Welke functie heeft dat eigenlijk? Zijn we tijdens de feestdagen emotioneler dan anders? Ad Vingerhoets is emeritus hoogleraar Emoties en Welbevinden van Tilburg University en staat wereldwijd bekend als de 'huilprofessor'. Ad legt uit waarom wij naar onze zakdoek grijpen én...hij gaat de strijd aan met Charles Darwin.

  • Episode 11: Van pepernoot tot kerstkrans: fijne feestdagen!

    December 5th, 2022  |  56 mins 18 secs
    bhic, brabant, december, educatie, feest, feestdagen, historie, history, holiday, marietje kessels, noord-brabant, sint, sinterklaas, tradition, true crime

    December, de maand van Sinterklaas en kerstman, vol nostalgie en bomvol herinneringen. In deze podcast nemen we je mee door onze archieven, op zoek naar dat ultieme decembergevoel.

  • BONUS Nadia Bouras wil weten hoe het werkelijk zit

    November 21st, 2022  |  15 mins
    bhic, geschiedenis, historisch onderzoek, history, marokkanen, marokko, migratie, migration, nadia bouras, onderzoek

    Vergeet het beeld van Marokkaanse vrouwen die gedwee hun man volgen. Nadia Bouras, expert op het gebied van migratie en integratie van Marokkanen in Nederland, vertelt hoe het juist de vrouwen zijn die de motor zijn geweest achter gezinshereniging. En ze vertelt over haar liefde voor geschiedenis die ze van haar moeder heeft meegekregen.